Sulama Yöntemleri

Sulama yöntemlerini 3 ana başlıkta sıralayabiliriz

1.Yüzey Sulama Yöntemleri

Yüzey sulama yöntemlerinde su tarlaya açık kanal veya düşük basınçlı borularla taşınır, buradan da basit savaklar ile parsellere iletilir. Yüzey sulama yöntemi için uygun parsel boyutlarının ayarlanarak gerekli olan debinin hesaplanması önemlidir.

• Salma sulama;

  Tarla başından kanaldan parsele yönlendirilen su, arazide yayılmaya bırakılılır. Toprak üzerinde ilerleyen su, toprağa infiltre olur ve bitkinin kökünde depolanır.

• Tava sulama;

  Parsel yüksekliği olmayan toprak sedde ya da bentlerle tava adı verilen dikdörtgene benzeyen birimlere bölünür. Çeltik, hububat, mera ve yem bitkileriyle, meyve ağaçlarının sulanmasında yaygın olarak kullanılır. Ayrıca, tuzlu-alkali toprakların ıslahında da tava yöntemi kullanılır.

• Uzun tava sulama;

  Parseller, toprak seddelerle çevrilerek dar, uzun ve eğimli şekilde kanallara bölünür. Su alma hızı, orta dereceli düşük ve yüksek topraklara, eğimi de %0,5’ten daha az olan uygun bir yöntemdir. Hububat, yonca, baklagiller, çayır otlarının, yem bitkileri gibi sık ekilen bitkilerin sulamalarıda kullanılır. Çeltik gibi göllendirme gerektiren bitkiler için ise bu yöntem uygun değildir.

• Karık sulama;

  Bitkilerin arasında eğimleri doğrultusunda açılan ve karık adı verilen yüzlek kanalcıklarda uygulanır. Karıklarda uygulanan su, yerçekimi etkisiyle karıklarda ilerleyerek toprağa infiltre olurak kök bölgesinde depolanır. Pamuk, mısır, soya fasulyesi, şeker pancarı, ayçiçek gibi sıralı bitkilerle domates, biber, patlıcan, patates gibi sebzeler ile meyve bahçeleri ve bağların sulamasında bu yöntem başarıyla uygulanabilir.

2.Basınçlı Sulama Yöntemleri

• Yağmurlama sulama;

  Arazi yüzeyinde belirli aralıklarla konulan yağmurlama başlıkları vasıtasıyla basınç altında spreyleme etkisiyle püskürtülerek atmosfere verilirken, toprağa infiltre olur. Bu yöntemde su, basınç ile iletilir. Başlıklardan da basınç ile çıktığından pompaya ihtiyaç duyulur. Her toprak ve topografya koşulunda rahatlıkla uygulanan bu yöntem, ilk yatırım maliyeti yüksek ve sürekli enerjiye ihtiyaç duyan bir sistemdir.

• Damla sulama;

  Suyun yavaş ve sürekli damlalar yardımı ile bitkinin direkt kök bölgesine uygulanır. Su toprak yüzeyinde ise belirli noktalara damlatıcılar ile iletilir. Damlatıcılar lateral üzerine (on-line) veya laterale boylamasına geçik (in-line) olarak laterale bağlanır. Lateral üzerine geçik damlatıcılar için suyun debisi genelde 1-100 L /h civarında olur. İçten geçik damlatıcılardan çıkan suyun debisi de yaklaşık 1- 16 L/h olur.

• Mini yağmurlama;

  Püskürtme sulamada tıkanma problemi, damla sulama ve yüzey altı sulama yöntemlerine göre daha az görülür. Püskürtme sulama sistemlerinde su; mini sprinkler ve mini yağmurlama başlıkları vasıtası ile sisleme şeklinde toprak yüzeyinden yapılır. Mini yağmurlayıcılar damlatıcı memelerinden daha geniş çıkışa sahip olursa tıkanma problemlerini kontrol etmek için filtrasyon ihtiyacı azalırken, aynı zamanda bitkinin sulanmasına imkan vererek bitkileri dona karşı korur.

Damlama sulama sistemleri hakkında linke tıklayarak detaylı bilgi edinebilirsiniz.

3.Sızdırma Sulama Yöntemi

Bahçe tesislerinde ve sera işletmelerinde uygulanan, bitki diplerine yerleştirilerek bitkinin kök kısmı suyla direkt ulaşan maliyeti yüksek bir sulama tekniğidir. Sistem, arazinin enine ve boyuna yerleştirilir. Açılan çukura plastikler derinliği 0,40-0,60 metre, genişliği ise 0,5-2 metre olacak şekilde yerleştirilir. Plastik boruların bir tarafındaki ağzı kapatılırken diğer tarafı su kaynağının yönündeki sulama borusuna bağlanır.

• Su, boru cidarlarından sızmaya başlayarak sulama olur ve kök kısmı da nemlenmiş olur.
• Bu yöntemi ile sulamada toprakta çamurlaşma olmaz.
• Belli noktalardan su verildiğinden yabancı ot çıkmaz.
• Erozyon yaşanmaz.
• Her tür topraklarda kullanıma uygundur.
• Toprağın eğimli oluşu sulamaya engel değildir.
• Sızdırma sulama yöntemi sayesinde, su tüketim miktarı azdır.
• Her ürün için uygun değildir. Bu nedenle kök uzunluğu 10-30 cm ye uzayabilen bitkilere ve seralarda uygulanır.