Fasulye Yetiştiriciliği

YEŞİL FASULYE

Toprak hazırlığı

  Hububat ekilmiş olan  tarlaya,   taze fasulye üretimi yapılmak isteniyorsa, hububat bitkilerin hasatından  sonra  sökülüp toprağa karıştırılmalı ,5-7 cm çaplarındayken sonbaharda sürüm yapılmalıdır. İlkbaharda ekimden önce toprak tekrar kültivatör  ile sürülür ve arkasından diskaro geçirilerek toprak ekime hazır hale getirilir.

Ekim Zamanı

  Açıkta taze fasulye üretiminde mart sonu ve nisan aylarında ekime başlanır (bölge ekolojik şartları dikkate alınır). Fakat mevsim şartlarına göre Mayıs ayının son dönemine  kadar kademeli olarak ekim yapılabilir. Örtü altı taze fasulye üretiminde   ilkbahar döneminde 1 Mart, Sonbahar döneminde 15 Temmuz-1 Ağustos tarihlerinde tohum ekimi yapılır. Geniş alanlarda bodur taze fasulye üretimi yapılan yerlerde sıra usulü mibzerle ekim yapılır. Sıra arası 50-65 cm, sıra üzeri 10-25 cm ve 2-3 cm çapının içerisine gelecek şekilde tohum ekimi yapılır. Dekara 5-7 kg tohum ekilir. Sırık taze fasulye üretiminde karışık ekimin yanında (Mısır ile) söğüt fındık dallarını  kullanılarak üreticiliği yapılmaktadır. Sırık taze fasulye üretiminde  ocağa 5-7 adet tohum bırakılacak  şekilde ekim yapılıp ve ocaklar arası 1m mesafe aralıklarla dikim yapılması tavsiye edilir .

Gübreleme

   Olgunlaşmış olan fasulyeler daha olgunlaşmamış fasulyelere nazaran topraktan daha fazla besin miktarı alıp ve toprağın gücünü zayıflatır. Fasulyeler için tavsiye edilecek tabi ve ticari gübre miktarları her şeyden evvel  topraktaki besinin ölçüsüyle ile ilgilidir. Toprak ölçümleri neticelerine göre ihtiyaç duyulan gübrelerin verilmesine dikkat edilmesi gerekir. Kumlu-tınlı topraklara birkaç senede bir dekara 2-3 ton olmak üzere yanmış çiftlik gübresi verilmelidir. Dekara 2-5 kg saf azot (N), 4-6 kg fosfor (P2O5) ve 3-5 kg potasyum (K2O) verilmelidir. Olgunlaşma evresine girmiş olan tohuma  herhangi bir ticari gübrenin zararının dokunmaması için gübrenin ,tohumların ekildiği yerin en az 5cm kadar uzağında ve 7,5 cm çapında verilmesi önerilir.

EKİM SONRASI 

    Fasulye tamamen  olgunlaşıp 4-5 çift yapraklı olunca ilk çapası yapılır. Bitkilerin dal oluşumu evresinde, çiçek açmadan önce birinci çapadan 2-3 hafta sonra ikinici çapa yapılır. Çiçeklenme döneminde çapalama yapılmaz.

Sulama

   Eşeysiz üreme tekniğiyle üretim(yani tek bir canlının  kendisinin  tamamen aynısı  başka canlı   üretmesi)  evresinde taze fasulye bitkisinin su ihtiyacı en az 300-450 mm’dir. Bitkiler eşeyli üretim(iki farklı  canlının kalıtım özelliklerinden de alarak yeni bir canlı oluşması)evresi tam çiçekte iken sulama yapılması tavsiye edilmez.  Sulama zamanları fidelerde üç yaprakçıklı asıl yaprağın görünmesi sırasında, çiçeklenmeden hemen  önce, meyve tutumundan 10 gün sonra ve hasattan 1 ay önceki zaman dilimlerinde olmak üzere sulama sık ve az  olacak şekilde sulama yapılmalıdır. Çünkü taze fasulye sık aralıklarla sulanmayı sever, suyu bol bol vermekten kaçınılmalıdır.

Hasat 

   Olgunlaşmış taze fasulye toplanmasının   en uygun olduğu  zamanı; baklaların asıl çeşit karakterini gösterdiği iriliğin 1/3’nü aldığı dönemdir. Toplama zamanında  gecikme olursa toplanmış olan  fasulyelerin selülozlaşması yönünde  sertleşmeler, içindeki tanelerin yeme zevkini bozacak yönde irileşmesi ve en önemli noktalardan bir tanesi de  kılçıklılığın çoğalması  ve sert bir şekil almasına neden olmaktadır.

Tohum Üretimi 

   Tohumluk fasulye üretiminde, tohumlarda büyük  tahribata  neden  olan  burukus tahribatının  önüne geçmek için çiçeklenme döneminde mutlaka dikkatli bir mücadelenin yapılması gerekmektedir. Baklalar, harmanlama dönemindeki  yağışlardan çok iyi bir şekilde korunmalıdır. Eğer iyi bir şekilde muhafaza edilmezse ıslanmış olan baklaların içindeki tohumların kabukları sararır, koyu renk alır ve kabuğu kuruduğunda kırışık kırışık bir  şekil alır. Bunun için hesatı yapılan   bitkiler halk arasında ‘çatı’ diye bilinen  merdiven görünümündeki   kurutma düzenekleri üzerine alınarak kurutulma işlemi yapıldıktan sonra toplama işlemi yapılır. Bu şekilde yapılan işlemde de sorunlar oluşabiliyor o da düvenle yapılan harmanlardan elde edilen tohumların üzerinde düven taşlarının yaptığı çizikler, tohumla birlikte taşınan hastalıkların yayılmasına neden olur. Başarılı bir tohum üretiminde dekardan çeşide bağlı olmak üzere 180-240 kg verim alınır. Toplamadan  elde edilen saman çok kıymetli bir hayvan yemi olarak kullanılmaktadır.